Blog 13: Gaat AI de werkvloer neuro-inclusiever maken?
15 mei 2025
Geschreven door Lieke en Karel Jan Schoutens
Volgens Chat GPT is 
dat (…) een uitstekende en actuele vraag. AI heeft het potentieel om de werkvloer neuro-inclusiever te maken — maar dat hangt sterk af van hoe de technologie wordt ontworpen, toegepast en beheerd.
* Hoe AI de werkvloer neuro-inclusiever kan maken:
- Personalisering van werk en communicatie
AI kan helpen werk aan te passen aan individuele behoeften:
- Aanpasbare interfaces (bv. visuele of tekstuele voorkeuren)
- Op maat gemaakte leertrajecten in onboarding of training.
- Tools die rekening houden met prikkelgevoeligheid.
- Biasdetectie in werving
AI kan helpen menselijke vooroordelen te verminderen in selectieprocessen:
- Screening-tools kunnen cv’s analyseren zonder zich te laten leiden door neurotypsich normen.
- Analyse van vacatureteksten kan aangeven of taal neurodivergente kandidaten onbedoeld uitsluit.
- Spraak- en tekstondersteuning
AI kan gesproken tekst omzetten naar samenvattingen en structuur aanbrengen in chaotische notities.
4. Monitoring zonder micromanagement
AI kan werkprocessen volgen en feedback geven zonder dat het voelt als menselijke controle (wat voor sommige neurodivergente mensen stressverlagend is)
* Maar er zijn ook risico’s:
1. Training op neurotypische data
Als AI-modellen voornamelijk getraind zijn op neurotypische gedragingen (bijv. standaard communicatiestijlen of werkritmes), kunnen ze onbedoeld neurodivergente mensen benadelen, denk aan automatische afwijzing bij ‘onconventionele’ cv’s of misinterpretatie van sociaal gedrag als ‘negatief’ of ‘ongepast’.
2. Monitoring en surveillance
AI die productiviteit meet, kan neurodivergente werkstijlen als ‘inefficiënt’ zien, wat leidt tot oneerlijke beoordeling.
3. Standaardisatie in plaats van flexibiliteit
AI kan processen juist te veel standaardiseren, waardoor ruimte voor afwijkende werkvormen verdwijnt.
Wij kunnen ons goed vinden in het antwoord van Chat GPT. AI biedt veel kansen als het gaat om neuro-inclusiever werken. Kansen, geen zekerheden. Het is immers aan de ontwikkelaars van AI-systemen om die kansen te realiseren, en het is aan bedrijven en organisaties om voor neuro-inclusieve AI systemen te kiezen. AI biedt kansen, maar vormt ook een bedreiging: het kan het bedrijfsleven voor neurodivergente mensen nog ontoegankelijker maken. Niets doen en maar zien welke normatieve basis er aan de AI-systemen gegeven wordt, is voor ons geen optie. Wij gaan voor het benutten van de kansen!